Đầu cơ thép tăng mạnh là do các thông tin cho thấy vào năm 2008 giá phôi thép và thép trên thị trường có xu hướng tăng. Quặng sắt được biết sẽ tăng giá 30%/tấn, than mỡ cũng tăng 20% do giá dầu thô tăng làm tăng chi phí đầu vào. Và như vậy tất yếu giá thép sẽ còn tăng.

Nhiều dự báo giá phôi thép sẽ lên tới trên 700 USD/tấn vào năm 2008 chính vì vậy các DN đã đẩy mạnh đầu cơ thép với hy vọng thắng đậm. Ông Cường cho biết có thông tin nói rằng một số DN thương mại đã tích trữ tới vài vạn tấn thép đợi giá tăng cao mới bán ra. Một số DN sản xuất thép cũng cho biết khá nhiều khách hàng là những công ty thương mại đặt hàng họ với số lượng hàng nghìn tấn và trả tiền trước.

Nửa cuối năm 2007 nhiều DN đã trúng lớn tới hàng trăm tỷ đồng nhờ đầu cơ thép. Kể từ 1/6/2007 Trung Quốc đã nâng thuế suất thuế xuất khẩu thép thành phẩm lên 10% và phôi thép lên 15%. Thông tin này các DN Việt Nam biết trước đó ít nhất là 1 tháng, nhiều DN đã đẩy mạnh nhập khẩu trước, đợi giá thép tăng mới bán ra và trúng đậm, biến kinh doanh thép trở thành lĩnh vực "hốt bạc" trong năm 2007.

Bên cạnh đó hiện tượng săn lùng thép của các DN thuộc Tổng Công ty Thép như Thép Thái Nguyên, Thép Miền Nam cũng tăng mạnh. Do thực hiện nhiệm vụ bình ổn giá, nên giá thép của các DN này bán ra đang thấp hơn các DN khác khoảng 300.000 đồng/tấn (giá bán thép của 2 DN này hiện là 11.500.000 đồng/tấn), trong khi giá trên thị trường tự do tại các cửa hàng cũng ngang bằng với giá của các DN khác vì vậy mà nhiều công ty thương mại đẩy mạnh săn lùng bởi mua được 1 tấn thép đã có lãi ngay ít nhất là 300.000 đồng.

Nhiều ý kiến cho rằng việc bán giá thấp như vậy không mang lại lợi ích cho người tiêu dùng mà chỉ làm lợi cho các trung gian và gây thêm nhiều tiêu cực trong kinh doanh thép. Tổng Công ty thép Việt Nam đã phải chỉ đạo các DN thành viên hạn chế bán thép cho các công ty thương mại mà trực tiếp bán đến chân công trình.

Việc phân phối thép của các DN sản xuất chỉ đến đại lý cấp I cũng đang là vấn đề bởi từ đó trở đi giá thép không kiểm soát được. Hiện các DN sản xuất thép đều có đường dây nóng để khách hàng có thể phản ánh những thông tin về giá thép của họ nhưng không mấy hiệu quả bởi giá thép trên thị trường vẫn chênh lệch quá cao so với giá DN bán ra.